قوانینی که اداره مهاجرت برای استارتاپ ویزا دارد خیلی واضح است و حتما آنها را مطالعه کنید تا به راحتی پیچانده نشوید. به هرحال هر کسی بخواهد شما را بپیچاند، در اولین مرحله، چند نکته در تضاد با آن متن های اداره مهاجرت می گوید و واکنش شما را می بیند تا بفهمد شما در چه حدی از قوانین اطلاع دارید و بعد مرحله به مرحله دروغ های بزرگتر می گوید.

۱. کارکردن: مثلا فردی که عضو تیم است، تا قبل از PR شدن، نباید در جای دیگری در کانادا کار کند یا تحصیل کند البته همسرش می تواند در هر جایی کار کند و برای فرزندانش هم تحصیلات رایگان است. بنابراین وقتی به شما بگویند شما عضوی از استارتاپ می شوید و وارد کانادا می شوید و در هر جایی خواستید بلافاصله کار می کنید، اگر منظورشان قبل از PR شدن است، دروغ است ولی اگر منظورشان بعد از PR شدن است، راست می گویند.

۲. تحصیل کردن: مثل کار کردن است که بعد از PR شدن، عضو استارتاپ می تواند تحصیل هم بکند.

۳. گرفتن نامه حمایتی به عنوان آخرین مرحله اصلی مهاجرت: گرفتن نامه حمایتی، یک مرحله مهم از مراحل مهاجرت در استارتاپ است ولی به هیچ وجه آخرین مرحله نیست بلکه اولین مرحله است. پس از گرفتن نامه حمایتی، باید در حدود دو سال، به صورت کاملا جدی، روی استارتاپ به صورت شبانه روزی کار انجام شود  و هر ماه گزارش های سخت گیرانه ای با جزییاتی در مورد پیشرفت استارتاپ تهیه شود که در صورت درخواست آفیسر اداره مهاجرت همه آنها برای بررسی جمع آوری می شود و براساس آنها، آفیسر در مورد دادن یا ندادن اقامت دایم به اعضای استارتاپ تصمیم می گیرد. بنابراین در صورتی که در این حدود دو سال، کارها به صورت مناسبی توسط تیم استارتاپ جلو نرود و وکیل بگوید یک تیم دیگر در حال کار است و اعضا هیچ اطلاعی از آن نداشته باشند، تقریبا می توان اطمینان داشت که به PR ختم نمی شود!

۴. گرفتن نامه حمایتی با رابطه: به هر حال رابطه می تواند تاثیر داشته باشد مانند دیگر کارهایی که در سطح کسب و کارهای دنیا به هرحال رابطه ها تاثیر دارند ولی سازمان هایی که نامه حمایتی می دهند (مانند انکوباتورها) باید تیم و استارتاپ را ارزیابی کنند و اگر در ارزیابی، کم کاری کرده باشند، بعدا ممکن است آفیسر اداره مهاجرت قبول نکند و برای Peer Review هم بفرستد و آنها هم گزارش بدهند که این انکوباتور در ارزیابی اولیه کم کاری کرده است.

۵. داشتن آشنا در اداره مهاجرت: ممکن است واقعا با یک نفر در اداره مهاجرت، آشنا باشند ولی او نمی تواند برای اینها کاری را انجام دهد. یادتان باشد که کانادا، کشور قانون است.

۶. دورزدن قوانین اداره مهاجرت کانادا: آگاه باشید که دورزدن قوانین، جرم است و در صورتی که ثابت شود می تواند حتی PR شما را باطل کند بنابراین اصلا دنبال کار خلاف نباشید. حتما دقت بفرمایید که روش کار کانادا با ایران خیلی متفاوت است. در کانادا وقتی یک سازمان یا وکیل یا متقاضی یا هر فردی، خلاف می کند، بلافاصله با او برخورد نمی کنند بلکه تا چند سال کلیه فعالیت های او را زیر ذره بین می گذارند و مدارک زیادی جمع می کنند. بعد او را به دادگاه می کشانند و با مدارک زیادی که جمع کرده اند، به صورت ناگهانی او را بدبخت می کنند! بنابراین خیلی بترسید که به شما بگویند” وکیلی هست که با انکوباتوری آشنایی دارد و برای شما درست می کند”. همین الان تعدادی از وکلای (ایرانی و غیرایرانی) را می توانید روی اینترنت ببینید که تا همین چند ماه پیش چقدر تبلیغ برای استارتاپ ویزا و مهاجرت می کرده اند و الان توسط دولت کانادا کلا از وکالت مهاجرت، کنار گذاشته شده اند!

شما باید در چارچوب قانون حرکت کنید. مثلا اگر می خواهید پول بدهید و با استارتاپ ویزا اقدام کنید، باید دقیقا همان روشی که برای استارتاپ ویزای واقعی هست را انجام دهید و در کلیه مراحل، در جریان همه موارد باشید. فرض کنید که خواسته اید در ایران شرکت بزنید و بررسی کرده اید و چند شریک فنی خوب پیدا کرده اید و سرمایه گذاری کرده اید. هر چقدر برای انتخاب این شرکا و نظارت بر کارهای شرکت باید وقت بگذارید و دقت کنید، برای کارهای استارتاپ هم باید همانقدر وقت بگذارید. روش کلاهبرداری استارتاپ ویزا هم دقیقا مانند روش کلاهبرداری شرکت های تضامنی در تهران است که می گفتند “این مقدار پول را بدهید و دیگر هیچ کاری نداشته باشید و بعدا سود زیادی می کنید” در حالی که شما باید روی همه موارد نظارت داشته باشید و به حرف هیچ فردی، بسنده نکنید.

در همین سایت، تعداد زیادی از فایل ها برای نمونه های مورد نیاز (مانند بیزینس پلان) و آدرس های اینترنتی برای آموزش  وجود دارد که توصیه می شود، آنها را با دقت بررسی بفرمایید.

۱. در اولین مرحله، چند ایده که دارید را در حد یک صفحه بنویسید که چیست و چگونه می خواهید با ان کسب و کار کنید. از بین آن ها ببینید که کدام مناسبتر است و سپس سعی کنید که واقعا محصول یا خدمت مورد نظر را تولید کنید. مثلا نرم افزاری را توسعه دهید یا وسیله ای فیزیکی را بسازید.

۲. برای آن توضیحات مناسبی تدوین کنید و یک وب سایت برای معرفی آن درست کنید.

۳. برای همه اعضای تیم، در لینکداین یک رزومه مناسب درست کنید.

۴. یک بیزینس پلان براساس نمونه هایی که در همین سایت معرفی شده است، درست کنید. (نکته اول در پایین را ببینید)

۵. حالا شروع کنید به برقراری ارتباط با همه انکوباتورها، با این روش که یک فایل اکسل از همه انکوباتورها درست کنید و با هر کدام ارتباط برقرار می کنید، در یک ستون بنویسید که در چه تاریخی چه فعالیتی داشتید (مثلا ارسال نامه و بیزینس پلان) و به همین ترتیب هرموقع جوابی گرفتید نیز یادداشت کنید که بتوانید در نهایت به خوبی تجزیه و تحلیل کنید و در نهایت با یکی از آنها قرارداد ببندید و شروع بفرمایید.

۶. فرم هایی که انکوباتور به شما می دهد را تکمیل بفرمایید و مدارک را به آنها بدهید و نامه حمایتی را دریافت کنید و با دیگر مدارک برای اداره مهاجرت کانادا (در شهر سیدنی استان ساسکاچوان در کشور کانادا) ارسال بفرمایید.

۷. به صورت خیلی جدی، کار استارتاپ خودتان را ادامه دهید و سعی کنید حتما مجوزکار (Work Permit)  برای ورود به کانادا بگیرید و به صورت حضوری هم در انکوباتور، توسعه استارتاپ را انجام دهید به گونه ای که گزارش های ماهیانه ای که انکوباتور از وضعیت پیشرفت شما می نویسد (و بعدا ممکن است آفیسر اداره مهاجرت همه را بگیرد و بررسی کند)، همگی خیلی مثبت باشد و نشان دهد که استارتاپ شما، الکی نیست.

۸. پس از مدت زمانی حدودا دو یا سه ساله امیدوار باشید که PR شما درست شود.

۹. پس از مدت زمانی حدودا دو یا سه ساله امیدوار باشید که PR شما درست شود.

نکته اول: کلیه فعالیت های مرتبط با کسب و کار اصلی استارتاپ باید از قبل مرحله برقراری ارتباط با انکوباتور شروع شده و تا بعد از PR شدن ادامه پیدا کند که می توان به صورت خلاصه آن را در عنوان زیر آورد: “ایجاد نمونه اولیه (MVP)(Minimum Viable Product) از محصول یا خدمات ، تست با مشتریان، اصلاح براساس بازخورد مشتریان و سپس ایجاد کمپین های توسعه بازار و به صورت خیلی جدی شروع به تولید و فروش.” نکته دوم: هر عضوی که از یک تیم استارتاپی هستید (حتی اگر پول داده اید و عضو شده اید) مطمئن شوید که این مراحل به درستی پیش می رود. حرف هیچ فردی (حتی معروفترین شرکت های مهاجرتی و یا وکلا) را کورکورانه قبول نکنید که بگوید “نگران نباشید و همه کارها دارد درست پیش می رود” بلکه اگر پول داده اید، باید مطمئن شوید که کارها به همین صورت پیش می رود. مثلا گزارش های ماهیانه انکوباتور را می توانید بگیرید و بخوانید و بررسی کنید.

۱. مدرک زبان انگلیسی: نمره CLB5 کافی است که نمره IELTS معادل آن می شود برای مهارت Reading حداقل نمره 4.5 و برای بقیه سه مهارت (Listening, Writing, Speaking)، حداقل نمره 5 نیاز است.

۲. نامه تمکن مالی: برای اثبات تمکن مالی، باید هزینه حداقل 6 ماه زندگی در کانادا را به صورت نقد داشته باشید که برای یک خانواده 4 نفره، تقریبا 25 هزار دلار کانادا است. این نامه باید به عنوان گواهی بانکی باشد و روش های دیگر مانند خانه و مغازه قابل قبول نیست. نامه سهام بورس را ممکن است آفیسر اداره مهاجرت قبول کند و ممکن است قبول نکند و توصیه می شود ریسک نکنید. البته ممکن است شما بخواهید مثلا به جای آن 25 هزار دلار، 125 هزار دلار نشان دهید که مشکلی ندارد که نامه سهام بورس و مانند آن را هم قرار بدهید. همچنین بانک ها با نرخ های متفاوتی (از حدود 3300 تومان تا 16000 تومان) نرخ دلار کانادا را محاسبه می کنند و گواهی تمکّن می دهند ولی توصیه می شود شما ریسک نکنید و حتما این مبلغ را با قیمت دلار آزاد (در حدود 20 هزار تومان) در حساب خود داشته باشید یا سپرده ارزی در بانک داشته باشید که اثبات کند شما معادل این مبلغ را به صورت اسکناس دلاری در بانک دارید. 

۳. پکیج مدارک: از اینجا می توانید کلیه فرم هایی که نیاز هست را دانلود کرده و تکمیل بفرمایید. 

۴. نامه حمایتی از سازمان تعیین شده

۵. مدارک اضافی توصیه شده: بهتر است همه کارهای لازم برای زندگی در کانادا را انجام دهید مثلا برای کلیه مدارک دانشگاهی خودتان و همسرتان، تاییدیه WES بگیرید که در صورتی که با ویزای Open Work Permit بخواهید در کانادا کار کنید، بتوانید مدرک دانشگاهی را ارائه دهید. همچنین همه اموال و دارایی هایتان را حسابرسی رسمی کنید و گزارش آنرا ارائه دهید. روی سایت های کاریابی کانادا، ببینید که چه مشاغلی برای همسر عضو تیم (که حق کار کردن دارد)، وجود دارد و چه دانش یا مدارک یا تجربیاتی می خواهد و آنها را برای خودتان فراهم کنید (مثلا در فنی حرفه ای دوره ببینید یا زبان انگلیسی (یا فرانسه) را خیلی تقویت کنید و مانند آن) . برای مدرک دانشگاهی دقت بفرمایید که در سایت رسمی دولت کانادا، محدودیتی گذاشته نشده است ولی توصیه می کنیم حداقل یک سال آموزش بعد از دیپلم وجود داشته باشد و برای کاهش ریسک، حداقل مدرک پیش دانشگاهی حتما باشد و بهتر است مدرک فوق دیپلم هم وجود داشته باشد.

در استارتاپ ویزای کانادا، یک تیم به عنوان اعضای اصلی (Co-Counders) استارتاپ معرفی می شود و تعداد این افراد هم تیمی می تواند حداکثر پنج نفر و حداقل یک نفر باشد. هر کدام از این اعضای هم گروهی باید حداقل 10% سهام را داشته باشند و جمعا افرادی که برای استارتاپ ویزا اقدام می کنند، باید صاحب 50% سهام استارتاپ باشند (هم سهامدار باشند و هم حق رای داشته باشند). با توجه به هزینه های زیادی که استارتاپ ویزا ممکن است داشته باشد، اکثر افراد تمایل دارند که تعدادشان 5 نفر باشد که هزینه ها را تقسیم کنند. باید دقت داشت که ممکن است به دلیل شرایط آن هم تیمی ها، مشکل جدی در اقامت دایم شما ایجاد شود.

اگر هر کدام از آن هم تیمی ها که نفر اصلی استارتاپ محسوب شوند، یک مشکلی برای اقامت دایم در کانادا داشته باشند (مثلا مریضی خاص که منجر به ردشدن در مدیکال شود یا داشتن دروغی در پرونده مهاجرتی که آن فرد نامناسب برای کانادا  inadmissible  شود و مانند آن)، اقامت دایم کل افراد تیم کنسل می شود. یک مشکل خیلی بزرگی که متاسفانه وجود دارد و باعث inadmissible شدن خیلی از افراد می شود، به اطلاعاتی مرتبط است که بدون اطلاع افراد، در پرونده مهاجرتی آنها ثبت شده است. مثلا یک آژانس مسافرتی، قبلا متعهد به گرفتن ویزای کانادا یا شینگن شده است و افراد کپی های پاسپورتشان را به آنجا داده اند و ممکن است آن آژانس برای دریافت ویزا، عمدا یا سهوا، اطلاعات اشتباهی در درخواست ویزا نوشته باشد (مثلا بدون هماهنگی با متقاضی، برای آن فرد متقاضی که مجرد است، بنویسد که ایشان متاهل است و فرزندانی هم دارد ولی همسر و فرزندانش در ایران می مانند) تا آن کشور قانع شود و ویزا بدهد. چه آن کشور ویزا داده باشد و چه ویزا نداده باشد، این اطلاعات در سیستم های آنها ثبت است. الان که همان فرد به عنوان یک نفر اصلی این تیم استارتاپی تقاضای مهاجرت دایم می دهد و واقعا می نویسد که مجرد است، از دیدگاه کانادا، یک دروغ (misrepresentation)  در سیستم محسوب می شود زیرا قبلا ادعا کرده است که متاهل است و چه این ادعای فعلی دروغ یا راست باشد، به هرحال ایشان دو ادعای متضاد کرده است و همچنین ایشان نمی تواند به راحتی بگوید که از مورد قبلی خبر نداشته است و آن آژانس اشتباها برای ایشان این متاهل بودن را پر کرده است! بنابراین مهم است که از سابقه افراد هم تیمی مطمئن شوید. برای اطلاعات بیشتر به اینجا مراجعه کنید.

روش استارتاپ ویزا برای مهاجرت دائمی به کانادا، این مزایای کلی را دارد: نداشتن محدودیت سنی ، نیاز به نمره زبان پایین (CLB حداقل 5) ، امکان هم گروهی شدن با چند نفر دیگر (برای به اشتراک گذاری هزینه ها و فعالیت ها)،

و البته این معایب کلی را هم دارد: سخت بودن گرفتن نامه حمایتی از سازمان های تعیین شده، نیاز به داشتن پیشرفت های قابل توجه در شرکت (استارتاپ) پس از گرفتن نامه حمایتی برای نگهداری دیدگاه مثبت سازمان تعیین شده، نیاز به نظر مثبت آفیسر اداره مهاجرت روی افراد تیم و خود استارتاپ در آخرین مراحل برای اخذ   PR، نیاز به مخارج تقریبا زیاد برای هزینه های انکوباتور و راه اندازی استارتاپ در کانادا

بنابراین روش استارتاپ ویزا، برای همه افراد مناسب نیست و همه متقاضیان باید براساس شرایط خودشان بررسی کنند که آیا این روش، بهترین روش برای مهاجرت آنها است؟

مقایسه روش استارتاپ ویزای کانادا با روش پیشنهاد شغلی:

در روش پیشنهاد شغلی، شما از یک شرکت معتبر کانادایی، نامه درخواست برای خودتان دریافت می کنید که آن شرکت اعلام کند با شما به مدت حداقل یک یا دو سال قراردادی برای شغلی منعقد می کند و اگر آفیسر اداره مهاجرت قبول کند، شما می توانید فقط برای انجام آن شغل به کانادا بروید و حق انجام هیچ کار دیگری هم ندارید و بعد از اتمام مدت قراردادتان هم باید کانادا را ترک کنید مگر آنکه با روش دیگری بتوانید در کانادا بمانید. بنابراین داشتن پیشنهاد شغلی به صورت خودکار به مهاجرت دائم منجر نمی شود. از یک دیدگاه، استارتاپ می تواند به صورت خودکار به مهاجرت دایم برسد ولی برای پیشنهاد شغلی باید بتوانید چند سال، شغل را داشته باشید و بعد با روش دیگری مثل Express Entry امتیاز لازم را بیاورید و به مهاجرت دایم برسید که بدیهی است هر روشی که به مهاجرت دایم نرسد، ارزش خاصی ندارد و بنابراین اگر با چند سال کارکردن، باز هم نتوانید امتیاز لازم در Express Entry را (خودتان یا همسرتان) بیاورید کلا ارزشی ندارد. از دیدگاه دیگر، در صورتی که بتوانید پیشنهاد شغلی واقعی بگیرید و کار مناسب با تخصص خودتان انجام دهید، هم درآمد خوبی خواهید داشت و هم هزینه های استارتاپ را نخواهید داشت. البته با شرایط فعلی شغل در کانادا، گرفتن پیشنهاد شغلی واقعی کار خیلی سختی است و بسیاری از افراد ترجیح می دهند که فرصت خود را برای آن از دست ندهند.  

مقایسه روش استارتاپ ویزای کانادا با روش اکسپرس انتری و مهاجرت استانی چگونه است؟

اگر می توانید با هر زحمتی، امتیاز لازم را برای Express Entry به دست آوردید که واضحا، بهترین روش است. روش مهاجرت استانی هم با توجه به کم هزینه بودن و واضح بودن مسیر و ریسک کم، خیلی عالی است. بنابراین برای مهاجرت به کانادا، استارتاپ نسبت به این دو روش هیچ مزیتی ندارد. می توانم بگویم Express Entry مثل امتحان املا در مدرسه است که به هرحال تعداد غلط های املایی و در نتیجه نمره شما کاملا مشخص است ولی استارتاپ مثل امتحان انشا است که نمره شما خیلی به نظر معلم (انکوباتور، آفیسر اداره مهاجرت) بستگی دارد. توصیه اکید می کنیم که روش Express Entry و یا مهاجرت استانی، بدون ریسک و اولین گزینه برای مهاجرت است و حتی اگر باید وقت بگذارید و دو سال فقط کلاس زبان انگلیسی برای IELTS بروید تا امتیاز لازم را کسب کنید، باز هم ارزش دارد.

مقایسه روش استارتاپ ویزای کانادا با روش خرید بیزینس چگونه است؟

روش خرید بیزینس، ریسک های خیلی زیادی دارد. اولا هزینه های زیادی دارد مثلا تا حدود هشتاد هزار دلار باید بدهید برای خرید یک بیزینس، دوم آنکه باید هزینه هایی برای یک تعداد حداقلی از کارمندان آنجا تا یک سال بدهید، سوم آنکه ممکن است آن بیزینس با شکایت های حقوقی خاصی روبرو شود (از فعالیت های شما یا فعالیت های صاحب قبلی بیزینس) و هزینه های خیلی زیادی برای شما ایجاد کند. بنابراین اگر یک کسب و کاری را نمی شناسید یا صاحب قبلی و کارهای او را نمی شناسید، ریسک خیلی زیادی دارید می کنید نسبت به استارتاپی که از اول دست خودتان باشد. البته اگر مثلا شما سال ها در بیزینسی در ایران بوده اید و می خواهید از فردی که در کانادا او را  می شناسید، همین بیزینس را در کانادا خریداری کنید و از هزینه های پیدا و پنهان آن اطلاع دارید، شاید این روش برای شما مناسب باشد.

مقایسه روش استارتاپ ویزای کانادا با روش دانشجویی چگونه است؟

در روش دانشجویی، شما مدرکی از کانادا می گیرید که برای پیداکردن کار در کانادا خیلی ارزش دارد و هزینه هایی که برای دانشگاه می کنید، احتمالا کمتر از هزینه های استارتاپ خواهد بود، بنابراین به شرایط خودتان خیلی بستگی دارد. اگر حوصله درس خواندن دارید و سن شما مناسب است و احتمال زیادی بدهید که آفیسر به شما ویزای تحصیلی بدهد، و بعد از آن با کارکردن در کانادا می توانید امتیاز مناسبی برای Express Entry بگیرید. همچنین اگر هدف و دیدگاه شما برای کسب و کار نیست و فکر می کنید که تحصیل کردن یکی از بهترین روش ها برای زندگی است که روش دانشجویی اولویت دارد.

مقایسه روش استارتاپ ویزای کانادا با روش جابجایی شعبه شرکت چگونه است؟

روش جابجایی شعبه شرکت یا IntraCompany Transfer(ICT) به صورت خودکار به PR منجر نمی شود، بلکه یک روشی است که فرد مدتی به کانادا بیاید و هزینه هایی (نزدیک به دویست هزار دلار کانادا) برای این شعبه جدید شرکت در کانادا انجام دهد و سپس اگر امتیاز مناسب بیاورد، بتواند از روش Express Entry اقامت دایم بگیرد. جزییاتی در این روش هست که باعث سوتفاهم های زیادی می شود، مثلا اینکه برای خودتان، نقش مدیریت شعبه کانادا بنویسید، باز هم نمی توانید دویست امتیاز برای Express Entry بگیرید و فقط پنجاه امتیاز می گیرید زیرا شما یک مدیر عالی با کد دو صفر (صفرصفر) نیستید بلکه یک مدیر با کد یکعدد صفر (صفر) هستید که فقط پنجاه امتیاز دارد. به هرحال به شرایط فرد خیلی بستگی دارد ولی اگر فقط به مهاجرت فکر می کنید، به نظر می رسد که روش استارتاپ بهتر از این روش است.